29 lipca 2015


Datownik: K.u.K Feldpostamt  29.VII.15/72
Stempel: K.u.K Feldkanonenregiment Nr.3 Batterie Nr.3
Nadawca: Tadeusz Rawski, Fähnrich, K.u.K Feldkanonenregiment Nr.3 Batterie Nr.3 Feldpostamt 72
Adresat: Wielm. Pan Stanisław Rawski, Zakopane, Willa „ Szałas” Kasprusie

29.VII.1915 

Kochany Staszku!

Ostatnie dwie kartki mam 21.VII. Pogoda potrwa sądzę dłużej ładna. Rozpocznę krótko dalszy opis wyprawy. Co do dokładnych dat musiałbym prosić o nie kapitana, bo on dziennik obowiązkowo prowadzi. Na to czas po wojnie. Koleją dojechaliśmy przez Marmaros Sziget, Kołomyję pod sam Stanisławów. Pancernik który prowadził nasz pociąg wykoleił się. Od razu wzięliśmy udział w bitwie, po zaciętych szturmach dotarliśmy przez te parę dni aż pod druty kolczaste Halicza. Z powodu pobicia 13go Korpusu cofaliśmy się co chwila opór stawiając aż pod Otynię[1]. Skąd przesuwano nas coraz bardziej na wschód. Odpieraliśmy napady na wzgórzach na pn.wsch. od Otynii ( tak nazwały to gazety), później przesunięto nas do Przybyłowa. Tam po pierwszych napadach się uspokoiło.


[1]  osiedle typu miejskiego na Ukrainie, teraz w obwodzie iwanofrankiwskim, do 1945 w województwie stanisławowskim, w powiecie tłumackim. Przed pierwszą wojną światową w mieście funkcjonowała duża fabryka maszyn rolniczych "Bredt" .W mieście znajdował się 
dwór i park, własność Łukaszewiczów. Miasto było siedzibą rabinatu.


Datownik: K.u.K Feldpostamt  29.VII.15/72
Stempel: K.u.K Feldkanonenregiment Nr.3 Batterie Nr.3
Nadawca: Tad.Rawski, Fähnrich, K.u.K Feldkanonenregiment Nr.3 Batterie Nr.3 Feldpost72
Adresat: Wielm. Pan Stan. Rawski, Zakopane, Kasprusie Willa „ Szałas”

29.VII.1915

W pierwszej połowie maja kilka (8) km na prawo od nas przełamali Moskale nocnym napadem naszą linię( Przyczyną nieuwaga jednego węgierskiego Reg.) Na pomoc posłano naszą bateryę (parę  km. na północ od Obertyna) Wieczór nieprzyjaciel został wyparty do dawnych stanowisk. Nocą po wściekłym szturmie znowu przerwał linię jednakże zyskał tylko parę m. Linia cała pozostałaby w dawnym miejscu, gdyby nie korpus kawaleryi na prawo od nas, który kompletnie pobity spowodował cofnięcie całej linii na połud. brzeg Prutu prócz naszego przyczółka na północnym kraju Kołomyji. Musisz wiedzieć że Ros. wielką b.siłą za nami parli, także podczas całego odwrotu ciągleśmy musieli się bronić. Mało co by nas złapali.

Datownik: K.u.K Feldpostamt  29.VII.15/72
Stempel: K.u.K Feldkanonenregiment Nr.3 Batterie Nr.3
Nadawca: Tad.Rawski, Fähnrich, K.u.K Feldkanonenregiment Nr.3 Batterie Nr.3 Feldpost72
Adresat:  Wielm. Pan Stan. Rawski, Zakopane, Kasprusie Willa „ Szałas”

29.VII.1915

Po obronie Kołomyji przesunieto nasz bat. znowu na wschód i w pierwszych dniach ofensywy dotarliśmy z dywizyonem kawaleryi pod Horodenkę. Wtedy dostaliśmy rozkaz do powrotu do pułku( do Obertyna ) Stamtąd parliśmy najpierw w kier. półn. później nasza dywizya została przesunięta pod ros. przyczółek mostowy Niżniów[1] który po trzech dniach został szturmem wzięty. Stamtąd podążyliśmy w nasze obecne stanowisko. Przez ten czas odbyliśmy wędrówkę po 5 dyw.piechoty i dwóch kawaleryi. Obecnie jesteśmy przy naszej dawnej. Tyle tego dobrego. Czy to dojdzie nie wiem. Już się nie kąpię, bo zakazane z powodu cholery. Zdrów jestem jak zwykle. Serwus Tadeusz


[1] miejscowość na Ukrainie nad Dniestrem, w obwodzie iwanofrankowskim

                    Most na Dniestrze w Niżniowie częściowo zniszczony podczas wojny. Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe.

















25 lipca 2015


Datownik: K.u.K Feldpostamt  25.VII.15/72
Stempel: K.u.K Feldkanonenregiment Nr.3 Batterie Nr.3
Nadawca: Tadeusz Rawski, Fähnrich, K.u.K Feldkanonenregiment Nr.3 Batterie Nr.3 Feldpostamt 72
Adresat:  Wielm. Pan Stanisław Rawski, Zakopane, Willa „ Szałas” Kasprusie

25.VII.1915

Kochany Staszku!

Dostałem 4 kartki z 18.VIII, ale nie dowiaduję się z nich czy już jaka z moich tam doszła. Do Wiednia już nic nie posełam. Mieliście dosyć długą podróż i tylko nam nasz transport koleją który przecież dosyć długo trwał (w zimie) b. się podobał, bośmy mogli się porządnie wyspać i odpocząć i w restauracyach kolej.jeść i nikogo naprzeciw siebie a im dłużej się w jednem stanowisku stoi, tem trudniej przychodzi ciągle uważać i napadów wyczekiwać. U nas nic nwoego. Podaj mi jakie fotografie dotychczas odemnie macie, żebym dwa razy tych samych nie przesłał.

Serwus Tadeusz



24 lipca 2015


Datownik: K.u.K Feldpostamt  24.VII.15/72
Stempel: K.u.K Feldkanonenregiment Nr.3 Batterie Nr.3
Nadawca: Tadeusz Rawski, Fähnrich
Adresat:  J. Wielmożna Pani Kamila Rawska, żona c.k. Radcy Nam. W Zakopanem, Willa „ Szałas” Kasprusie

24.VII.1915 

Kochana Mamo!

Czekam na razie na pierwszą kartkę ze Zakop. Pogoda zdaje się potrwa dłużej. Z Jarosławia funkcjonuje poczta do mnie całkiem dobrze. P.pułk. Sobolewski poszedł do pułku ( zdaje się na pensyę) Nasz major, który miał długi czas komendę pułku ( m. Pruckmuller) padł od szrapnela przed paru dniami. Dostaniemy pewno nowego komendanta. Zresztą to samo.

Uściski Szlę Tadeusz






Datownik: K.u.K Feldpostamt  24.VII.15/72
Stempel: K.u.K Feldkanonenregiment Nr.3 Batterie Nr.3
Nadawca: Tadeusz Rawski, Fähnrich, K.u.K Feldkanonenregiment Nr.3 Batterie Nr.3
Adresat:  J. Wielmożny Pan Michał Rawski, c.k.Radca Namiestnictwa ,Jarosław, c.k. Starostwo

24.VII 1915

Kochany Ojcze!

Ostatnią kartkę mam z 15. VII. Od Staszka z drogi także dostaję. U mnie wciąż to samo, pogoda ładna. Wczoraj było w gazecie, że namiestnik we Lwowie zmieniony. Co to ma za cel? Zdaje się że te obie twierdze w Królestwie o któreśmy się zeszłej jesieni na darmo kusili, nam się teraz w ręce dostaną. Pod Iwangrodem Moskale już na prawym brzegu Wisły. Ale zdaje się że i tą zimę jeszcze w polu spędzimy. U krawca w Ers.Bat. zamówiłem sobie kompl. mundur. Za 4 tygodn. mogę go już mieć. Nat. pieniądze mu sam poszlę.

Uściski Szlę Tadeusz





Datownik: K.u.K Feldpostamt  24.VII.15/72
Stempel: K.u.K Feldkanonenregiment Nr.3 Batterie Nr.3
Nadawca: Tadeusz Rawski, Fähnrich, F.K.R. Nr 3 Bt 3. Feldpostamt 72
Adresat:  Wielm. Pan Stanisław Rawski, Zakopane, Willa „ Szałas” Kasprusie

24.VII.1915

Z Twej kartki z Żywca widzę że podróż powoli ale pewnie zbliża się do końca. Dobrze choć że się te pakunki nie straciły. Gdy to piszę musicie być chyba dawno na miejscu. Jak Ci się podoba w Tatrach? Będziesz pewno łaził po górach – tylko się znów gdzie nie zdób. Ale my też postępujemy w Królestwie naprzód. Coraz to nowe (…słowo nieczytelne) wsi z pod Lublina i Iwangrodu do nas dochodzą, że przez nas zajęte, a wszystkie to nam b. dobrze znane tylko że wtedy stało nam naprzeciw 3,4 razy tyle Moskali. My tutaj stoimy w miejscu.

Serwus Tadeusz









18 lipca 2015


Datownik: K.u.K Feldpostamt  18.VII.15/72
Stempel: K.u.K Feldkanonenregiment Nr.3 Batterie Nr.3
Nadawca: Tadeusz Rawski, Fähnrich, F.K.R. Nr 3 Bt 3. Feldpostamt 72
Adresat:  Wielmożny Pan Stanisław Rawski, Zakopane, Kasprusie Willa „ Szałas”

18.VII.1915

Wypuszczam jeszcze kartki, chociaż nie wiem czy moja pierwsza do Zakopanego doszła. To jednak czynię dla uspokojenia umysłów. U mnie nic nowego. Że Piny opuściły Stanisławów pisałem na podstawie doświadczenia mojego podofic., który za mojej u nich bytności trzymał mi konia. Przy naszym odwrocie staliśmy poza miastem, a on jeździł po rozkazy do tego samego budynku. Miały wyjechać musiał się więc mylić.

Uściski dla Wszystkich Tadeusz






Datownik: K.u.K Feldpostamt  18.VII.15/72
Stempel: K.u.K Feldkanonenregiment Nr.3 Batterie Nr.3
Nadawca: Tadeusz Rawski, Fähnrich, F.K.R. Nr 3 Bt 3. Feldpostamt 72
Adresat:  J. Wielmożny Pan Michał Rawski, c.k.Radca Nam. ,Jarosław, c.k. Starostwo

18.VII 1915

 Kochany Ojcze!

Piszę teraz tak często, że nawet nie wiem co mam o sobie nowego donieść. Zdrów jestem chyba jeszcze bardziej niż zwykle, codzie się mogę kapać i zresztą cały dzień na powietrzu i noc całą. Spokój panuje mniej więcej jednakowy, przerywany czasem napadami nocnymi, rzadziej w dzień. We dnie strzelamy tylko my. Proszę się kłaniać odemnie p. Romanowskiemu.

Ucałowania szlę Tadeusz




16 lipca 2015


Datownik: K.u.K Feldpostamt  16.VII.15/72
Stempel: K.u.K Feldkanonenregiment Nr.3 Batterie Nr.3
Nadawca: Tadeusz Rawski, Fähnrich, F.K.R. Nr 3 Bt 3. Feldpostamt 72
Adresat:  Wielmożny Pan Stanisław Rawski, Zakopane, Kasprusie Willa „ Szałas”

16.VII.1915

Kochany Staszku!

Ponieważ sobie życzysz dostaniesz dalszy krótki opis kampanii, ale dopiero jak się przekonam że do Zakopanego kartki dochodzą. Bądź kontent żeś się nareszcie z Wiednia wydostał i w taką ładną okolicę jedziesz. Ja myślę że i Wiedeńczykom się będzie można pięknie wywdzięczyć. Ale to głupstwo – Dniestr tutaj taki szeroki jak san pod Jarosławiem. Musisz wiedzieć że płynie on bardzo głębokim korytem o stromych ścianach ( 60 -80 m wysokich) i dlatego trudno jest schodzić do rzeki; ale to umożliwia nam kąpiel jedynie, bo Moskale nie mogą nas tam widzieć w dole i tak kąpiemy się nieraz a szrapnele pękają nad naszą linią.

Serwus Tadeusz






Datownik: K.u.K Feldpostamt  16.VII.15/72
Stempel: K.u.K Feldkanonenregiment Nr.3 Batterie Nr.3
Nadawca: Tadeusz Rawski, Fähnrich, F.K.R. Nr 3 Bt 3. Feldpostamt 72
Adresat:  J. Wielmożna Pani Kamila Rawska, Zakopane, Kasprusie Willa „ Szałas”[1]

16.VII.1915

 Kochana Mamo!

Podostawałem kartki z 9 i 11 od Mamy i Staszka. Przez pomyłkę nic nie pisałem , bo chorążym 1 ego lipca zostałem. Pewno dopiero moja kartka nadejdzie. Nastene fotografie wyszlę dopiero , gdy ta kartka dojdzie. O wiele to rozsądniej przebywac w Zakopanym . Tego lata taka ładna pogoda, że szkoda było tak długo w wielkim mieście przesiadywać. Żeby choć teraz dalej potrwała. Papinki[2] niech trochę na słońcu i świeżem powietrzu odżyją. Ja widzę b. dobrze co to znaczy ciągle na powietrzu przebywać.

Uściski zasełam Tadeusz



[1] zabytkowa willa „Szałas” (ul. Kasprusie 14 c), wybudowana w 1898 r., gdzie dziś znajduje się jedno z pomieszczeń Zespołu Szkół Zawodowych im. Aleksandra Dziedzica, a wcześniej była tu siedziba Technikum Tkactwa Artystycznego im. Heleny Modrzejewskiej. Tutaj także funkcjonował pensjonat – do 1904 r. prowadzony przez Emilię Brzozowską, a potem jej syna Kazimierza i synową Urszulę, którzy mieszkali w sąsiednim domu – ul. Kasprusie 14 b.
Kazimierz Brzozowski (1871-1945), malarz, działacz społeczny, osiadł w Zakopanem w 1900 r. Od 1902 r. uczestniczył w niemal wszystkich tutejszych wystawach plastycznych, od 1912 r. był nauczycielem rysunków w Gimnazjum Realnym. Od 1901 r. działał w zarządzie Towarzystwa Upiększania Zakopanego, w l. 1903-05 był redaktorem „Przeglądu Zako­piańskiego”. W l. 1908-19 był radnym gminnym, wchodził też w skład Komisji Klimatycznej. W 1909 r. został członkiem założycielem, potem działaczem zarządu, wreszcie od 1919 r. - prezesem Towarzyst­wa „Sztuka Podhalańska”. W1910 r. założył i prowadzil spółkę „Kilim”. Byt też taternikiem i narciarzem, od 1903 r. człon­kiem Sekcji Turystycznej Towarzystwa Tat­rzańskiego. Wtedy też dokonał z Michałem Kirkorem pierwszego przejścia i oznakowa­nia żlebu, prowadzącego od pn. na Giewont, nazwanego Żlebem Kirkora. Był twórcą pejzaży tatrzańskich, portretów, projektów kilimów i sztuki użytkowej. Pracował też w Muzeum Tatrzańskim jako introliga­tor. Maciej Pinkwart, Zakopiański Broadway,Ulica Kasprusie (cz.1) Dziennik Polski 7 sierpnia 2009
[2]  Delikacik, laluś, maminsynek, pieszczoszek, niewieściuch






Datownik: K.u.K Feldpostamt  16.VII.15/72
Stempel: K.u.K Feldkanonenregiment Nr.3 Batterie Nr.3
Nadawca: Tadeusz Rawski, Fähnrich, F.K.R. Nr 3 Bt 3. Feldpostamt 72
Adresat:  J. Wielmożny Pan Michał Rawski, c.k.Radca Nam. I Starosta ,Jarosław, c.k. Starostwo, Galizien

16.VII.1915 

Kochany Ojcze!

Dostałem kartkę z 9.VII. Powodzi mi się wyśmienicie i nie ma mię znowu co tak bardzo żałować, bo marszów teraz nie mamy, a kąpiemy się co dzień w Dniestrze, który płynie tutaj tak głębokiem korytem, że Moskale nie mogą tam zaglądać ani strzelić. Wylegujemy się też co dzień na słońcu. Zwykłej wody nie potrzebuję wcale pić bo mineralną co dzień tren nam przywozi. Co słychać z Kościołem Reformatów? Czy do Jarosławia już ludzie pomału ściągają?

Uściski szlę Tadeusz





11 lipca 2015


Datownik: K.u.K Feldpostamt  13.VII.15/72
Stempel: K.u.K Feldkanonenregiment Nr.3 Batterie Nr.3
Nadawca: Tadeusz Rawski, Fähnrich, F.K.R. Nr 3 Bt 3. Feldpostamt Nr 72
Adresat:  Se.Hochwohlgeb. Herrn Michael Rawski,K.K. Statthaltereirat u Bezirkhauptmann in Jaroslau (Jarosław) K.K.Bezirkhauptmannschaft, Galizien

11.VII.1915 

Kochany Ojcze!

Wczoraj dostałem z Wiednia wiadomość  że Kościół Ref. Od bomby zburzony. Ile w tem prawdy? Gorąca u nas ustały, od czasu do czasu deszcz. Na niedługi czas dobra to odmiana. Zresztą nic nowego. Pewno musi być jeszcze dużo ludzi w powiecie zdolnych do służby wojskowej; muszą być teraz asenterunki? Czy Żydów nie pociągli za sobą Moskale? Tutaj to porobili w niektórych powiatach.

Uściski zasełam
Tadeusz




9 lipca 2015


Datownik: K.u.K Feldpostamt 9.VII.15/72
Stempel: K.u.K Feldkanonenregiment Nr.3 Batterie Nr.3
Nadawca: Tadeusz Rawski, Kdtt, F.N.R.Nr 3 Bt 3. Feldpostamt Nr 72
Adresat: Wohlgeb. Frau Kamila Rawska, Wien III Bez, Stanislausgasse Nr 4. I St.T12

9.VII.1915

Droga Mamo!

Dostałem dzisiaj obie kartki z 4.VII. Czy już na stałe wyjazd z Wiednia, czy też jeszcze pozostaje nadal mieszkanie we Wiedniu wynajęte? Na takie upały można się chyba urwać we Wiedniu.My mamy tutaj spokój i powodzi się nam doskonale, deszczu już długi czas nie było . Mama się postara o mieszkanie w Zakopanem? Proszę mi donieść jak to Mama myśli urządzić. Do Jarosławia poczta dobrze funkcjonuje.

Uściski szlę wszystkim Tadeusz

O Sobol. wiem …. ( słowo nieczytelne)





Datownik: K.u.K Feldpostamt  9.VII.15/72
Stempel: K.u.K Feldkanonenregiment Nr.3 Batterie Nr.3
Nadawca: Tadeusz Rawski, Fähnrich, F.K.R. Nr 3 Bt 3. Feldpostamt Nr 72
Adresat:  Se.Hochwohlgeb. Herrn Michael Rawski,K.K. Statthaltereirat u Bezirkhauptmann in Jaroslau (Jarosław) K.K.Bezirkhauptmannschaft, Galizien

9.VII.1915

Kochany Ojcze!

U nas dalej nic nowego, dnie mamy ładne, powodzi się nam teraz doskonale, wyspać można się na zapas, jedzenia mamy aż nadto. Dobrze że Mama wyjeżdża do Zakopanego. Zapewne tam przeczekają do spokojniejszych czasów -  o wiele rozsądniej niż w smrodliwym Wiedniu. Nie mogę zgadnąć przy jakiej okazji ta fotografia, którą dostałem robiona. Co słychać w Jarosławiu? Czy willa p. Sobolewskich istnieje.

Uściski szlę Tadeusz




6 lipca 2015


Datownik: K.u.K Feldpostamt  7.VII.15/72
Stempel: K.u.K Feldkanonenregiment Nr.3 Batterie Nr.3
Nadawca: Tadeusz Rawski, Fähnrich, F.K.R. Nr 3 Bt 3. Feldpostamt 72
Adresat:  Se.Hochwohlgeb. Herrn Michael Rawski,K.K Statthaltereirat, Jaroslau (Jarosław) , K.K.Bezirkhauptmannschaft ,Galizien

6.VII.1915 

Kochany Ojcze!

Dostałem wczoraj kartkę z fotografią z 27 i posełam dzisiaj fotogr. gdzie siedzimy kapitan, porucznik i ja w dziurze z granatu 18 cm. Kerekj. Widziałem ( jak już pisałem) w Stanisławowie, gdy byliśmy tam w lutym i stamtąd gdyśmy się cofali wyjechały. Czy teraz już wróciły nie wiem, bo nie byliśmy pod Stanisław. Zresztą nic nowego.

Uściski szlę Tadeusz

Fähnrichem zostałem 1 lipca.




4 lipca 2015


Datownik: K.u.K Feldpostamt 5.VII.15/72
Stempel: K.u.K Feldkanonenregiment Nr.3 Batterie Nr.3
Nadawca: Tadeusz Rawski, Kdtt, F.N.R.Nr 3 Bt 3. Feldpostamt Nr 72
Adresat: Wohlgeb. Herrn Stanisław Rawski, Gymnasialschüler, 
Wien III Bez, Stanislausgasse Nr 4. I St.T12

4.VII.1915

Kochany Staszku!

Mam teraz dużo nowych fotografii. Z ostatnich naszych walk. B. interesujące zdjęcia pobojowiska, rosyjskich stanowisk, dziury granatów, naszą kąpiel w Dniestrze i.t.p. Będę teraz wysyłał tylko musisz mi donieść czy doszły, będą zawsze datą zaopatrzone. Kiedy jedziecie z Wiednia? Musi być tam wściekle gorąco. My mamy b. suchą pogodę, w nocy teraz śpi się doskonale na dworze. Kąpiemy się co dzień w doskonałej wodzie.

Serwus Tadeusz






2 lipca 2015


Datownik: K.u.K Feldpostamt  3.VII.15
Stempel: K.u.K Feldkanonenregiment Nr.3 Batterie Nr.3
Nadawca: Tadeusz Rawski, Kdtt, F.K.R. Nr 3 Bt 3. Feldpostamt Nr 72
Adresat:  Se.Hchwohlgeb. Herrn Michael Rawski,K.K Statthaltereirat, Jaroslau (Jarosław) , Bezirkhauptmannschaft ,Galizien

2.VII.1915

Kochany Ojcze!

Widzę że poczta jeszcze dosyć powoli funkcjonuje, ale przynajmniej dobrze, że dochodzi. Tymczasem już dwunasty miesiąc wojny – ciekawym czy się na drugą zimę przeciągnie – chyba się państwa dobrze będą namyślały, w innym razie nie miałaby dłużej potrwać jak 4 -5 miesięcy. Jak stoi ze żniwem w naszym powiecie? Tutaj wszędzie dosyć ładne plony, tylko tam gdzie linia dłużej stała są bardziej zniszczone. Zresztą nic nowego. „ Dobrze że Kyć uszedł śmierci”

Uściski szlę Tadeusz

Kto z naszej rodziny przesiedział we Lwowie?



1 lipca 2015


Datownik: K.u.K Feldpostamt 2.VII.15/72
Stempel: K.u.K Feldkanonenregiment Nr.3 Batterie Nr.3
Nadawca: Tadeusz Rawski, Kdtt, F.N.Reg.Nr 3 Bt 3. Feldpostamt Nr 72
Adresat: Wohlgeb. Herrn Stanisl. Rawski, Wien III Bez, Stanislausgasse Nr 4. I St.T12

1.VII.1915 

Kochany Staszku!

Obie kartki z 27.dostałem. Z Jarosławia mam dzisiaj kartkę z 24. Powodzi mi się całkiem dobrze, gorąco lepsze niż deszcz. Fotografia robiona jeszcze z początkiem naszej ofensywy zaraz po wybraniu prochów z rowu strzelniczego. Co to za order dostał Staszek. Czekolady mam dosyć. Dostajemy ze Stanisławowa lub z Kołomyji.
Zresztą nic nowego

Serwus Tadeusz